Δευτέρα 7 Φεβρουαρίου 2011

Mάλκομ Χ, ο οργισμένος


Δεκέμβρης του 1964. Ενας ψηλός αδύνατος άντρας με γυαλιά διανοούμενου και μουσάκι γύρω από το στόμα μπαίνει σε μια κατάμεστη αίθουσα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και οι καλοντυμένοι νέοι της βρετανικής ελίτ ξεσπούν σε χειροκροτήματα. Φοράει μαύρο κοστούμι με στενή γραβάτα και έχει το σκούρο χρώμα του αμερικανικού προλεταριακού γκέτο. Είναι ο 39χρονος τότε Μάλκολμ Χ, «η ασπίδα των Μαύρων», δυόμισι μήνες προτού δολοφονηθεί από τους «αδελφούς» του. Εχει έρθει προσκαλεσμένος της Φοιτητικής Ενωσης για ένα «ντιμπέιτ» με θέμα «Ο εξτρεμισμός στην υπεράσπιση της ελευθερίας δεν είναι αθέμιτος, η μετριοπάθεια στην αναζήτηση της δικαιοσύνης δεν είναι αρετή», υπόθεση που θα υπερασπιστεί μαζί με δύο ακόμη ομιλητές έναντι τριών άλλων, θα είναι καταπέλτης, και η ομιλία του θα αναμεταδοθεί από τον κρατικό ραδιοσταθμό ΒΒC.

Λίγο αργότερα, αυτός ο ασυμβίβαστος αντιρατσιστής, ο οποίος έγινε ο πιο φλογερός εκφραστής της οργής που ένιωθαν οι Αφροαμερικανοί στις ΗΠΑ, θα κάνει μια ομιλία για την αφύπνιση της νέας μαύρης συνείδησης στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, το περίφημο LSΕ!

Διότι τότε οι ναοί του κατεστημένου (στην αλλοδαπή)

δεν δίσταζαν να φιλοξενήσουν τη ριζοσπαστική σκέψη...

Οι δύο αυτές θρυλικές ομιλίες διατηρούν καυτή τη θερμοκρασία του λόγου του που απομαγνητοφωνήθηκε, καθώς και των αντιδράσεων του κοινού. Και μαζί με εκείνες στο Πανεπιστήμιο της Γκάνας για τα δεινά των 22 εκατομμυρίων Αφροαμερικανών στις ΗΠΑ ή στο Χάρλεμ με αφορμή τη ρατσιστική βία στις νότιες πολιτείες, συγκεντρώθηκαν στο βιβλίο «Ο Μάλκολμ Χ μιλάει στους νέους» (Εκδ. Διεθνές Βήμα, συλλογική μετάφραση), πλαισιωμένες από συγκλονιστικές φωτογραφίες από τις κινητοποιήσεις των μαύρων.

Ολα τα κείμενα ανήκουν στην περίοδο 1964-65, την πλέον ώριμη της σκέψης του, μετά την αποχώρησή του δηλαδή από το εθνικιστικό κίνημα των Μαύρων Μουσουλμάνων Εθνος του Ισλάμ. Τότε πια αγωνιζόταν όχι μόνο ενάντια στις διακρίσεις και στον φυλετικό διαχωρισμό αλλά ενάντια στην πολλαπλή (φυλετική και ταξική) καταπίεση και εκμετάλλευση των μαύρων, καταγγέλλοντας την προβληματική ενσωμάτωσή τους στην αμερικανική κοινωνία και διεκδικώντας τον σεβασμό όχι μόνο των πολιτικών δικαιωμάτων τους αλλά γενικότερα των ανθρώπινων δικαιωμάτων τους εντός και εκτός των ΗΠΑ. Ηταν μια στάση στρατευμένη και πιο μαχητική από εκείνη του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, ο οποίος «κρατούσε τους νέγρους υπό έλεγχο» κηρύσσοντας τη μη βίαιη διαμαρτυρία. Μια στάση επηρεασμένη από την αντιαποικιακή δράση άλλων έγχρωμων αγωνιστών της εποχής, όπως αυτή είχε ήδη εκδηλωθεί στη Βόρεια και Νότια Αφρική (Φανόν, Μαντέλα κ.ά.). Μια στάση που έφερε εν τέλει τον Μάλκολμ Χ σε ευθεία αντιπαράθεση τόσο με την αναδυόμενη μαύρη αστική τάξη όσο και με ολόκληρο το πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων των Δημοκρατικών, τους οποίους θεωρούσε συνυπεύθυνους για το κυρίαρχο ρατσιστικό κλίμα.

ΤΑ ΝΕΑ (Φεβρουάριος 2011)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σώμερσετ Μωμ, «Διακοπές στο Παρίσι» βιβλιοπαρουσίαση.

Εξαιρετική αναγνωστική εμπειρία που προτείνω στους βιβλιόφιλους. Στο «Διακοπές στο Παρίσι», ο Μωμ παρακολουθεί τον νεαρό ήρωά του καθώς έρχε...